فقر از نگاه ثروتمندترین فرد جهان (قسمت 4)

جف گودل: بیايید موضوع را تغییر دهیم و درباره بنیاد شما صحبت کنیم. از لحاظ اخلاقی چطور تصمیم می‌گیرید که وقت و انرژی خود را صرف ریشه‌کن کردن یک بیماری واگیردار کنید یا مبارزه با تغییرات مضر
آب‌و‌هوایی؟
بیل‌گیتس: من مایلم در حوزه‌ای تمرکز کنم که فکر می‌کنم تجربه کاری و نوآوری به من امکان انجام کاری منحصربه‌فرد را می‌دهد. بخش اعظم پول بنیاد صرف تعدادی معین از پروژه‌هایی می‌شود که هدف آنها کاهش نابرابری در بهره‌برداری از خدمات بهداشتی و درمانی است- چرا یک فرد ساکن در کشوری فقیر وضعیت بسیار بدتری نسبت به فردی ساکن در کشوری ثروتمند دارد. در اکثر موارد، مشکل وجود بیماری‌های واگیردار است. ما در حال حاضر روی 15 نوع از این بیماری‌ها تمرکز کرده‌ایم. بعد موضوع تغذیه مطرح می‌شود که به خاطر اهمیت آن و به خاطر آنکه اکثر افراد فقیر کشاورز هستند ما در حوزه کشاورزی نیز فعالیت می‌کنیم.
جف گودل: کشاورزی موضوع بسیار مهمی است به‌ویژه در شرایط کنونی که دمای کره زمین به سرعت در حال افزایش است. همچنین اینکه پیش‌بینی شده جمعیت کره زمین تا سال 2050 به 6/9 میلیارد نفر خواهد رسید. بر اهمیت کشاورزی افزوده است. چطور باید غذای تمام این افراد را تامین کرد؟
بیل‌گیتس: در دهه 1960 موضوعی به نام انقلاب سبز مطرح شد که در آن دانه‌های جدید و دیگر پیشرفت‌ها به افزایش بهره‌وری کشاورزی در آسیا و آمریکای لاتین منجر شد. اجرای این برنامه به نجات میلیون‌ها نفر از مرگ و خارج شدن بسیاری از مردم از فقر منجر شد. اما مناطق جنوب قاره آفریقا بهره‌ای از این برنامه نبردند.
امروزه بهره‌وری متوسط کشاورزان این منطقه یک‌سوم بهره‌وری یک کشاورز آمریکایی است. اگر بتوانیم میزان بهره‌وری را بالا ببریم (من فکر می‌کنم بتوانیم) شرایط زندگی در جنوب قاره آفریقا بهتر خواهد شد.
یک مشکل دیگر که وجود دارد این است که وقتی افراد ثروتمندتر می‌شوند و در طبقه متوسط قرار می‌گیرند مایلند پروتئین بیشتری مصرف کنند و ورود آنها به طبقه متوسط فرآیندی مثبت است، اما خوردن گوشت به محیط‌زیست لطمه وارد می‌کند، زیرا برای تولید آن به زمین و آب فراوانی نیاز است. با این حال ما نمی‌توانیم راه بیفتیم و به افراد بگوییم گیاهخوار شوند. بنابراین دسترسی به پروتئین گیاهی که اساسا جایگزین گوشت است و واقعا مزه گوشت می‌دهد حوزه دیگری است می‌تواند تحول بزرگی به‌وجود آورد. من مزه این نوع گوشت را چشیده‌ام و واقعا نتوانستم تفاوت بین آن و گوشت واقعی را تشخیص دهیم
جف گودل: در نامه سالانه شما که از سوی بنیاد منتشر شد شما استدلال کرده‌اید که اساسا تا سال 2035 هیچ کشور فقیری وجود ندارد. چطور به این نتیجه رسیده‌اید؟
بیل‌گیتس: ما پیشرفت غیر قابل باوری در توسعه بین‌المللی داشته‌ایم در کشورهایی نظیر برزیل، مکزیک، تایلند و اندونزی پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای صورت گرفته است. کشورهایی که عملکرد خوبی نداشته‌اند در آفریقا تمرکز دارند و ما هنوز کشورهایی نظیر هایتی، افغانستان، یمن و کره‌شمالی را داریم که موارد خاص هستند. اگر فرض کنیم جنگ یا اتفاق دیگری رخ ندهد، قاعدتا باید بتوانیم تا 20 سال آیند کشورهای ساحلی قاره آفریقا را از فقر نجات دهیم.
نکته مثبت این است که تعداد کشورهای نیازمند کمک در حال کاهش است و کشورهایی نظیر چین و هند هنوز مشکلاتی دارند، اما خودکفا هستند و طی 20 سال آینده، ابزارهای بهتری وجود خواهد داشت، واکسن‌های جدید کشف خواهد شد و درک بهتری از بیماری‌ها حاصل می‌شود احتمالا راه‌های ارزان‌تر برای تولید انرژی به‌وجود خواهد آمد. بنابراین در حوزه بهبود وضعیت زندگی بشر زمان به نفع ماست. حتی پیشرفت‌های کوچک هم در نهایت تاثیر مثبت قابل ملاحظه خواهند داشت.
جف گودل: آیا پیشرفت به چنین چیزهای ساده‌ای وابسته است؟
بیل‌گیتس: ما ابزارهایی نظیر تلویزیون، اینترنت یا یخچال و مایکرو ویو را بی‌اهمیت می‌دانیم، اما ارتقای سطح زندگی افراد از فقر مستلزم وجود ابزارهایی بسیار ساده‌تر از این موارد است می‌دانید که توسعه گاه به‌عنوان پروژه‌ای دیده می‌شود که در آن شما امکاناتی در اختیار افراد قرار می‌دهید، اما هیچ اتفاق بزرگی رخ نمی‌دهد.
در این موارد ممکن است تصور کنید سرمایه‌گذاریتان غیرمنطقی بوده است زیرا اتفاقات خوب زیادی رخ نداده است، اما گاه موفقیت‌هایی کسب می‌شود گاه شما با تامین مالی شرکتی مانند گوگل یا چیزی شبیه آن شاهد تحقق دستاوردهای بسیار بزرگ می‌شوید. در حوزه پروژه‌هایی که برای ارتقای سطح زندگی افراد اجرا می‌شود نیز همین گفته صادق است. پیشرفت ما خوب بوده و سعی می‌کنیم بهتر شود.