نحوه شکل گیری بورس در ایران

بورس در ایران بعد از شکل گیری آن در اروپا و آمریکا ، سال ها بعد پایه گذاری شد به طوری که اولین توجه به شکل گیری بورس در ایران به سال 1315 ، یعنی چیزی در حدود 77 سال پیش بر می گردد . در آن سال عده ای از دست اندرکاران بورس از بلژیک و هلند به ایران آمدند که کار مطالعه را انجام دهند و کار بورس را در ایران سامان دهی کنند . اما به علت وقوع جنگ جهانی ، تشکیل بورس در ایران به تعویق افتاد . 25 سال بعد یعنی در سال 1340 دوباره دست اندرکاران بورس ایران به فکر تأسیس بورس افتادند .کمیسیونی مرکب از نمایندگان وزارت اقتصاد و دارایی و وزارت بازرگانی و بانک توسعه صنعتی و معدنی شکل گرفت .

بانک توسعه صنعتی و معدنی در آن زمان یکی از قدیمیترین نهادهای پولی و مالی در ایران بود . این کمیسیون کار مطالعات اولیه خود را آغاز کرد و سرانجام به طرحی رسید که با کمک مشاورانی که از بلژیک و هلند به ایران آمده بودند نهایتا به پیش نویس قانونی منجر شد که بورس را در ایران مصوب می کرد . این قانون در سال 1345 در مجلس آن زمان به تصویب رسید و ایران صاحب بورس شد .اما تا یک سال بعد فعالیت بورس در این بازار  پا نگرفت .در سال 1346 بود که اولین معامله سهام در بورس ایران انجام شد و آن بخشی از سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی بود که به شکل گیری و آغاز به کار بورس در ایران رسما هویت بخشید .

بعد از آنکه در 15 بهمن سال 1346 اولین معاملات در بورس تهران اتفاق افتاد ، تا سال 1384 اتفاق چندان مهمی در بروس ایران رخ نداد.اما در سال 1384 با بازنگری جامع در قانون بورس ایران و رفع معیب قوانین گذشته،بورس در ایران شکل تازه ای پیدا کرد .در قانون جدید بین فعالیت های عملیاتی در بازار بروس و فعالیت های نظارتی ، تفکیکی به وجود آمد و در چارچوب این تفکیک ، سازمان بورس اوراق بهادار ایران به وجود آمد که وظیفه نظارت بر شرکت های فعال در بروس و فعالیت های جاری در بروس را بر عهده می گیرد .

بعد از این اتفاق فعالیت های بورس در ایران دامنه وسیع تر و گسترده تری پیدا کرد . امروز در ایران چهار نوع بورس در حال فعالیت هستند :

بورس اوراق بهادار تهران :که محل معامله سهام شرکت هایی که در بورس پذیرفته می شوند و اوراق بهادار دیگری که طبق قانون در بروس معامله می شوند .

فرابورس :در فرابورس سهام شرکت ها معامله می شود . اما سهام شرکت هایی که به هر دلیلی در بورس اوراق بهدار تهران پذیرفته نشده اند .

بورس کالای ایران :نوعی از بورس است که در آن کالاها معامله می شوند . کالاهایی از جمله محصولات پتروشیمی ، فلزات ، محصولات کشاورزی و امثالهم .

بورس انرژی :بورس انرژی در ایران اخیرا به وجود آمده و دامنه فعالیت های آن حول محورهای برق ، به عنوان یکی از مهمترین حامل های انرژی و همچنین خرید و فروش سهام دیگر شرکت ها و دیگر محصولات مرتبط با انرژی می باشد .